Theo quy hoạch của Chính phủ, cảng biển Trần Đề sẽ được đầu tư thành cảng đặc biệt và là cảng cửa ngõ vùng ĐBSCL.
Ngày 7.8, UBND tỉnh Sóc Trăng phối hợp Bộ GTVT tổ chức hội thảo về đầu tư cảng biển Trần Đề, với sự tham dự của một số bộ, cơ quan T.Ư, lãnh đạo các tỉnh, thành ĐBSCL cùng nhà đầu tư, đại diện các hiệp hội, viện nghiên cứu...
ĐBSCL chưa có cảng đầu mối quy mô lớn
Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng, cho biết ĐBSCL có vai trò, vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh của cả nước. Thời gian qua, kinh tế - xã hội của vùng đạt kết quả khá toàn diện, trở thành vùng trọng điểm nông nghiệp của cả nước với nhiều sản phẩm chủ lực, nhất là lúa, tôm, cá tra và trái cây.
Tuy nhiên, "vựa nông sản" của cả nước phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Hạ tầng giao thông vận tải còn hạn chế, thiếu đồng bộ; chưa phát triển đồng đều và thiếu mối liên kết giữa các phương thức vận tải. Đặc biệt, quy mô và năng lực vận tải đường thủy còn thấp, chưa có cảng đầu mối và các trung tâm logistics lớn.
Phối cảnh Cảng biển Trần Đề, Sóc Trăng
Do đó, hiện nay, hơn 70% lượng hàng hóa xuất nhập khẩu của vùng ĐBSCL phải vận chuyển bằng đường bộ lên cụm cảng TP.HCM, làm tăng chi phí vận chuyển, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng chất lượng hàng hóa, đồng thời tạo áp lực lên giao thông đường bộ.
Do đó, Nghị quyết số 13 ngày 2.4.2022 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 78 ngày 18.6.2022 của Chính phủ về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL xác định rõ đến năm 2030 phát triển cảng biển Trần Đề thành cảng đặc biệt và là cảng cửa ngõ vùng ĐBSCL.
Ngày 24.7.2023, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 886 phê duyệt kế hoạch, chính sách, giải pháp và nguồn lực thực hiện Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam. Theo đó, xác định một trong những nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng hàng hải là kêu gọi đầu tư khu bến cảng Trần Đề, giai đoạn khởi động với nhu cầu vốn lên đến 50.000 tỉ đồng.
Ông Trần Văn Lâu, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng, phát biểu tại hội thảo
Cảng biển Trần Đề đã được Chính phủ quy hoạch với tiềm năng trở thành cảng biển đặc biệt, đảm nhận vai trò cảng cửa ngõ của vùng ĐBSCL với diện tích khoảng 550 ha, cầu cảng vượt biển dài 16 km. Cảng có năng lực tiếp nhận tàu tổng hợp, tàu chuyên container tải trọng 100.000 DWT hoặc lớn hơn, tàu hàng rời 160.000 DWT... Ngoài cảng còn có khu dịch vụ logistics, hậu cần cảng với diện tích khoảng 4.000 ha, các khu công nghiệp sau cảng tại cửa Mỹ Thanh 4.000 ha.
Theo ông Trần Văn Lâu, những định hướng và chủ trương nêu trên đã khẳng định các cơ sở chính trị và pháp lý quan trọng để hình thành cảng biển Trần Đề với vai trò là cảng cửa ngõ cho vùng ĐBSCL; là mảnh ghép hoàn hảo, giúp đồng bộ hạ tầng giao thông, trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của vùng.
Sóc Trăng đã và đang tích cực phối hợp với Bộ GTVT khẩn trương hoàn thành, trình phê duyệt các quy hoạch cụ thể hóa để kêu gọi đầu tư cảng biển Trần Đề. Đồng thời, tổ chức định hướng quy hoạch phát triển các công trình giao thông, các khu chức năng (công nghiệp, thương mại, dịch vụ, logistics) kết nối và phát huy hiệu quả đồng bộ với các dự án giao thông trọng điểm. Đặc biệt là dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng và Cảng biển Trần Đề.
Tiềm năng cảng biển Trần Đề rất lớn
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Tập đoàn T&T, đánh giá với vị trí địa lý thuận lợi, cảng biển Trần Đề sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa ngày càng tăng.
Tại Sóc Trăng, Tập đoàn T&T đang nghiên cứu thực hiện đầu tư Khu công nghiệp - Đô thị - Dịch vụ với tổng diện tích hơn 1.300 ha. Để phát huy tiềm năng của cảng biển Trần Đề, ông Tuấn đề xuất Chính phủ xem xét, áp dụng cơ chế đặc biệt đầu tư.
Cụ thể, Chính phủ xem xét hỗ trợ vốn đầu tư cầu dẫn 18 km, là đường giao thông dùng chung cho cả hệ thống cảng nên việc sử dụng ngân sách Nhà nước sẽ khả thi, dễ quản lý cũng như giảm đi áp lực đối với nguồn vốn đầu tư tư nhân. Theo luật Đầu tư, cảng biển thuộc lĩnh vực đặc biệt ưu đãi đầu tư, mặt khác khu vực H.Trần Đề là địa bàn đặc biệt khó khăn. Do vậy, đề xuất áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư để tạo thuận lợi cho nhà đầu tư xây dựng cảng và hạ tầng logistics của cảng.
Việc đầu tư cảng biển Trần Đề thành cảng đặc biệt cần nguồn vốn đầu tư lớn. Do đó, ông Tuấn đề xuất thời gian dự án là 70 năm để các nhà đầu tư có thể bảo đảm được nguồn thu ổn định và đầu tư lâu dài. Đồng thời, cần áp dụng chính sách ưu đãi thuế, lãi suất cho các khoản vay đầu tư vào cảng, dịch vụ hậu cần. Điều này sẽ giúp tăng sức cạnh tranh trên thị trường khu vực và quốc tế, tạo động lực thu hút đầu tư vào cảng biển Trần Đề.
Nguồn báo Thanh Niên